Stichting KOP en stichting Idee-fixe (IDFX) organiseren het kunstproject De Expeditie. Hiermee willen we ruimte creëren voor experiment en ruimte voor kunst op nieuwe plekken met nieuw publiek. Voor De Expeditie koppelen we drie experts op het gebied van natuur en erfgoed aan drie startende professionele beeldend kunstenaars. Ze krijgen de opdracht om nieuw werk te maken op een bijzondere plek naar keuze in Breda. Samen met de gekoppelde duo’s organiseren we “expedities” -denk aan een wandeling of andere beleving- van één tot anderhalf uur. Het resultaat zijn drie kunst belevingen, waarin we bezoekers meenemen in de wereld van de experts, door de verbeelding van de kunstenaars. In deze multidisciplinaire vorm van samenwerken vindt kruisbestuiving plaats, waarbij de experts de kunstenaars inspireren en vice versa.

Tijdens een kennismakingsdag hebben drie experts op het gebied van ecologie en erfgoed (Aat Rietveld van het Bredaas Bijenhouders Collectief, Aad van Diemen van De Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV) en Marcel Dalinghaus van Stichting Historisch Breda) kennis gemaakt met negen door KOP en IDFX geselecteerde kunstenaars: Anne Wijnmalen, Anoek Mensink, Eef Schoolmeesters, Floortje Kortekaas, Lola Schot, Maud Konings, Ramon de Gier, Roeland Rooijakkers en Tonnie Heijdra. Na aanleiding van de kennismakingsdag zijn er matches gevormd die gaan samenwerken. De kunstenaars die zijn geselecteerd voor de Expedities zijn Lola Schot, Maud Konings en Ramon de Gier

Tijdens de kick-off middag op 27 oktober kwamen alle duo’s samen. We startten de middag op boerderij Wolfslaar en bezochten het BIJ-gebouw waar het Bredaas Bijenhouders Collectief de groep rondleidde. De KNNV nam de groep vervolgens mee het park in om te vertellen over de aanwezige planten en we bezochten met Marcel Dalinghaus De Waalse Kerk om meer te weten te komen over Bredaas Erfgoed.

Op 10 november organiseerden we een feedbacksessie voor de drie kunstenaars. Onder leiding van beeldend kunstenaar en docent op de HKU Anne Leijdekkers als externe expert. Zij gaf een presentatie over haar werk en daarna bespraken we samen met KOP en IDFX de drie projecten en voorzagen de kunstenaars van feedback.

We checkten tijdens het proces regelmatig in bij de kunstenaars om de voortgang van het project te bespreken en om met hen mee te denken. Op deze wijze konden wij het proces bewaken en de kunstenaars waar nodig ondersteunen.

Expeditie 1
Van dichtbij

Door Maud Konings en Bredaas Bijenhouders Collectief
Zaterdag 9 dec: 11:00 uur
zondag 10 dec: 15:00 uur
Startlocatie: Boerderij Wolfslaar, bij het BIJgebouw

Ontdek de verborgen wereld van bijen en hun leefomgeving, onthuld door de kunstwerken van Maud Konings. Tijdens deze wandeling volgen de bezoekers de lijnen van een route die naar meerdere kunstwerken leidt, zoals bijen de felgekleurde lijnen op bloemblaadjes volgen om bij het stuifmeel te komen. Deze werken zijn gemaakt met materialen die door de omgeving mogelijk zijn gemaakt. Ontdek hoe kunst en natuur samensmelten.

Er waren drie werken van Maud te zien tijdens de wandeling, verspreid over drie plekken op Landgoed Wolfslaar. De tekeningen op het houten frame zijn gemaakt met bijenwas en natuurlijke pigmenten. Door de frames heen was de natuur te zien. De werken gingen een mooie symbiose aan met de indrukwekkende omgeving. Tijdens de wandeling ontvingen bezoekers een stukje krijt van bijenwas en een lap textiel en werden zij uitgedaagd om de omgeving te tekenen. Op meerdere plekken werden er teksten, geschreven door kunstenaar en dichter Patrick Abma, voorgedragen.

Maud onderzoekt het frame, de ondergrond en pigmenten om schilderijen te creëren die verder gaan dan het traditionele platte vlak. Tijdens deze Expeditie heeft ze intensief samengewerkt met bijenambassadeur Aat Rietveld van het Bredaas Bijenhouders Collectief, waarbij ze diep is ingegaan op het leven van bijen en andere bestuivende insecten.

Expeditie 2
Hoe flora gaat

Door Lola Schot en Vereniging voor Veldbiologie (KNNV)
Zaterdag 9 dec: 13:00 uur
Zondag 10 dec: 11:00 uur
Startlocatie: Stadspark Valkenberg, ingang kasteelplein

Planten reizen de hele wereld over. Hoe bewegen planten zich voort? En welke rol speelt de mens in de verspreiding van zaden? Ontdek de beweging van planten door te kijken, te voelen en te luisteren. Neem de tijd om diep in dit boeiende proces te duiken tijdens een narratieve wandeling door het park, waar het verhaal van plantenreizen verweven wordt met het mens zijn.

De deelnemers ontvingen een textiele slinger die zij op verzoek van de kunstenaar mee droegen tijdens de wandeling. De wandeling door het park had meerdere stops waar twee performers een actie uitvoerden terwijl Lola een tekst voorlas. Zo rolden de performers ‘rood en geel’ over de grond zoals de bladeren in de herfst dat doen, bewogen zij een werk door het water dat symbool stond voor de uitheemse invasieve exoot: de waternavel, kleefden zaden op de bezoekers, toonden besjes en bladeren en hingen de stoffen slinger in de boom die wel wat kleur kon gebruiken. Aan het einde van de wandeling namen de bezoekers met een ritueel afscheid van een veldje dat binnenkort verdwijnt door de bouw van huizen. Lola sloot de wandeling af met een expositie in de ruimte van kunstcollectief Drift, waar de bezoekers werden getrakteerd op een kopje thee.

Lola Schot is gefascineerd door menselijke relaties en de verbinding tussen lichaam en omgeving. Haar ultieme doel is om met haar werk in vrijheid te verkennen, aan te raken, te verbinden en uit te nodigen. In samenwerking met veldbiologen Aad van Diemen en Erik van der Hoeven (KNNV) heeft zij de planten in het Valkenbergpark beter leren kennen.

Expeditie 3
De Kronieken van Breda

Door Ramon Davey de Gier en Historisch Breda
Zaterdag 9 dec: 15:00 uur
Zondag 10 dec: 13:00 uur
Startlocatie: Waalse Kerk

Ga mee op reis door de tijd! Met een absurdistische audiotour loop je van Vuile Jan tot Sint Juttemis, waarbij je de verhalen van weleer ontdekt in muziek, illustraties en gedichten.

Ramon nam zijn deelnemers mee op tour door het centrum en het park van Breda. Ondersteund door een boekje met kunstwerken en zelfgeschreven soms enigszins absurdistische teksten, creëerde hij een live hoorspel. Tijdens het wandelen naar elke locatie draaide de kunstenaar toepasselijke (soms zelf geschreven en gezongen) muziek en trok zo de aandacht van vele voorbijgangers. We bezochten acht locaties, op elke locatie werd er een nieuwe vlag onthuld en werd een deelnemer gekozen als vlaggendrager. Uiteindelijk liep de grote stoet opvallend door de straten van Breda. Met veel vlaggen en muziek was het een opvallend schouwspel waar vele toevallige voorbijgangers ook stiekem van konden meegenieten.

Voor kunstenaar Ramon Davey de Gier is het overgeven aan de twijfel en het onbekende de essentie van zijn werk. In samenwerking met Marcel Dalinghaus van Historisch Breda, ontrafelt hij de geschiedenis van de stad in een merkwaardig hoorspel.

Fotografie door Nielo Schrurs Film door Martijn Welles